Decenniumdoelen bracht de armoedebarometer voor het jaar 2022 uit. Armoede stagneert. Maar wie in armoede leeft krijgt het moeilijker. De armoedekloof is dus dieper geworden.

SAAMO Limburg is lid van Decenniumdoelen. Meer nog, SAAMO-projectcoördinator Seppe Vanhex schreef dit jaar de armoedebarometer.

 

De afgelopen 2 jaar werkte Seppe Vanhex als teamcoördinator Zorgzame Buurten bij SAAMO Limburg. Dit voorjaar ruilde hij zijn voltijdse job in voor 2 halftijdse jobs: één als Projectcoördinator Ieders Stem Telt bij SAAMO Limburg, de andere bij Decenniumdoelen.

 

Seppe: “Sinds april combineer ik mijn werk bij SAAMO Limburg met de rol van coördinator voor Decenniumdoelen (DCD). Dit platform brengt armoedeorganisaties (waaronder SAAMO), mutualiteiten, vakbonden en het bredere maatschappelijk middenveld samen.

 

Ik had de eer om de 16de Armoedebarometer (AB) te schrijven, uiteraard tot stand gekomen na nauw overleg met de voorzitter en onze partners. De AB biedt inzicht in de algemene armoedesituatie in Vlaanderen en zoomt tevens in op diverse levensdomeinen. Tegelijkertijd hebben we kritisch gekeken naar de belangrijkste federale en Vlaamse beleidsmaatregelen, die al dan niet een positieve impact hebben op de armoede in Vlaanderen.

 

Als sociaal werker betekende het schrijven van deze AB voor mij een boeiende ontdekkingsreis. Tot nu toe was mijn betrokkenheid voornamelijk gericht op de eerste lijn en de lokale politiek. Mijn perspectief op armoede is dus aanzienlijk veranderd en verruimd. Met alle goede intenties en energie die ik zie bij mijn collega’s op het terrein … veel van wat we kunnen bereiken hangt af van de koers die het Vlaams en federaal beleidsniveau in grote lijnen uitstippelt. De jaarlijkse AB speelt dan ook een cruciale rol in het benaderen van de armoedeproblematiek op dat hogere niveau. Ik hoop dat ik erin geslaagd ben om als sociaal werker met deze vernieuwde inzichten een brug te slaan naar mijn collega’s op de eerste lijn.”

 

Wat zijn de krijtlijnen van Armoedebarometer?

 

Degelijk armoedebeleid heeft positief effect

 

Gerichte maatregelen zoals het sociaal energietarief en de verhoging van de sociale minima bovenop de index
en de welvaartsenveloppe, hadden een duidelijk positief effect op de situatie van mensen in armoede. De
sociale minima kwamen iets dichter bij de armoedegrens. Deze maatregelen moeten dan ook verdergezet
worden. Decenniumdoelen herhaalt hierbij zijn eis om alle inkomens boven de armoedegrens te tillen.

 

Structurele investeringen nodig

 

Het beleid moet structureel investeren in ondersteunende hulp -en dienstverlening. De
hoge kosten in het onderwijs, het tekort aan betaalbare kinderopvang en toegankelijke gezondheidszorg, het
gebrek aan maatwerk in de begeleiding naar werk, het tekort aan werkbaar werk, de afwezigheid van een
ambitieus plan voor sociaal wonen, tonen waar het beleid in een hogere versnelling moet gaan.

 

Voorwaardelijkheid en culpabiliseren werken niet

 

In plaats van een doelgericht ondersteuningsbeleid zien we vandaag een sterke beleidstendens van
voorwaardelijkheid en van culpabiliseren (stigmatisering, strenge voorwaarden en sancties) waarbij steeds meer
de kwetsbare groepen (langdurig zieken, werklozen, mensen met een leefloon tot en met huisvrouwen)
worden geviseerd. Hierdoor wordt de samenleving opgesplitst in een polariserende ‘wij’ (die het goed hebben)
en een ‘zij’ (die er niet bij horen). Dergelijk beleid werkt duidelijk niet om armoede te bestrijden.

 

De middelen zijn er

 

Decenniumdoelen haalt aan dat de Belgen – in contrast met de armoedecijfers – volgens Zwitserse banken naar mediaaninkomen bij de rijksten ter wereld horen. Recent onderzoek toont aan dat minstens 10 procent van al het vermogen van Europese gezinnen zich in belastingparadijzen bevindt. Het geld van bedrijven valt hier nog niet onder. Voor bedrijven is er in België een aangifteplicht als er meer dan 100.000 naar belastingparadijzen stroomt. Die bedragen lopen op tot meerdere honderden miljarden.

 

Geld voor een meer gelijke samenleving is er dus.

 

Concrete eisen van Decenniumdoelen

 

• Alle inkomens boven de armoedegrens. Het kindergeld moet welvaartsvast gemaakt worden en de
  sociale toeslagen moeten naar omhoog.
• Begeleiding naar werk op maat van mensen in armoede. Uitbreiding met minstens 10.000
  arbeidsplaatsen van de sociale economie in de komende 10 jaar.
• Minstens 7.500 extra sociale woningen erbij per jaar. 14% sociale woningen moet de
  beleidsdoelstelling worden. Structureel maken van het sociaal energietarief voor mensen onder de
  armoededrempel en invoering van een getrapt systeem voor mensen met een inkomen net boven de
  armoedegrens.
• Betaalbare gezondheidszorg voor iedereen, onder meer door een veralgemeende toepassing van de
  derdebetalersregeling en door outreachend werk.
• Invoering van de maximumfactuur voor het secundair onderwijs en effectieve maatregelen om de
  kosten van het basisonderwijs in de praktijk drastisch te doen dalen.
• Doortastend optreden tegen racisme en discriminatie.

 

Luister naar het interview met Anne Van Lancker, voorzittter van Decenniumdoelen in De Ochtend op Radio 1.