Armoede bestrijden in de 21ste eeuw

Opiniestuk

De crisissen in de 21ste eeuw volgen elkaar in recordtempo op; de financiële crisis van 2008, de Europese vluchtelingencrisis, momenteel de corona-crisis en een klimaatcrisis in volle ontwikkeling. Wie ligt er dan nog wakker van de 1,8 miljoen Belgen die in armoede leven?

 

Dagdagelijks zetten vrijwilligers, hulpverleners en opbouwwerkers zich in om het leed van deze mensen te verzachten. Het lijkt wel dweilen met de kraan open. De curve van armoedecijfers gaat maar niet naar beneden ondanks het vele werk dat op het terrein wordt verricht.

 

Het is overduidelijk dat een ingreep van de overheid hoogdringend is en het tijd is voor actie en beleidsmaatregelen om orde op zaken te stellen. Het beleid slaagt er echter niet in de juiste formule te vinden voor deze armoedecrisis. Voor de derde keer op rij belooft de federale regering om de uitkeringen op te trekken richting de Europese armoedegrens zodat mensen een menswaardig inkomen kunnen generen om hun leven verder op te bouwen. Je kan alvast stellen dat de huidige federale regering iets slimmer is geworden en nu spreekt over ‘richting’ en niet ‘boven’ de Europese armoedegrens. Een structureel plan van aanpak lijkt er niet te zijn: het optrekken van de laagste uitkeringen zet een hele machinerie in gang, het minimumloon en de laagste lonen moeten dan ook de hoogte in. Dat belooft een pittige discussie te worden met de werkgeversorganisaties waarvoor winsten belangrijker zijn dan het menselijk kapitaal en het algemeen belang.

 

 

In het veerkrachtig Vlaanderen staat productiviteit en competitiviteit voorop om de economie de hoogte in te doen schieten. We laten wel niemand in de steek staat de lezen in het relanceplan van Vlaanderen maar voor de aanpak van armoede kijkt de regering vooral naar het lokaal bestuur. Daar moet het armoedeleed verzacht worden en mensen in armoede geactiveerd worden  om uit de armoede te raken. De verantwoordelijkheid wordt bij de mensen zelf en het lokaal bestuur gelegd, terwijl deze laatste weinig tot geen structurele maatregelen kunnen nemen. De echte sleutels tot een oplossing liggen op het Vlaamse, federale en Europese niveau. De suggestie wordt gewekt dat armoede uw eigen schuld is. Niets is minder waar uiteraard, armoede is een complex probleem dat enkel aangepakt kan worden met structurele maatregelen die de ongelijkheden terugdringen.

 

Het sprookje: ‘laat de rijke maar rijker worden en zo worden de mensen aan de onderkant van de samenleving wel meegetrokken’ is al lang doorprikt. Er is een grondige mindswitch en herverdeling nodig om ervoor te zorgen dat iedereen mee kan in onze samenleving. Kunnen we als samenleving deze omslag maken? Is een sterk sociaal en ecologisch beleid mogelijk? Crisissen laten zwakheden in een systeem duidelijk zien, het is aan ons om ze onder ogen te zien. Ze bieden kansen om het anders en beter te doen. Naar een systeem met minder ongelijkheid, een grondige herverdeling en een economisch systeem dat ademruimte geeft aan mens en planeet.

 

Frederik Vaes
Stafmedewerker Algemeen Beleid