Om de kloof tussen beleid en praktijk te verkleinen, namen de Hasseltse schepenen Astrid Franssens (armoede) en Dries Martens (wonen) deel aan een inleefdag over dak- en thuisloosheid. Met een 24u-prgramma opgesteld door SAAMO-teamcoördinator Heidi Bosselaers en daklozencoördinator Nadia Elsen maakten ze kennis met de harde realiteit van mensen zonder thuis. Van netwerkoverleg tot nachtopvang, van koken met daklozen tot een streetdate met de straathoekwerker, de ervaring liet een diepe indruk na. De schepenen en teamcoördinator Heidi blikken terug.

Waarom organiseerde je deze inleefdag?

Heidi Bosselaers, teamcoördinator Wonen bij SAAMO Limburg: “Dakloosheid is een complex probleem dat niet alleen draait om het ontbreken van een woning, maar ook om een gebrek aan toegang tot hulpverlening en ondersteuning. Toen ik hoorde dat Hasselt twee nieuwe schepenen voor armoede en wonen had, vond ik het belangrijk om hen onder te dompelen in de realiteit van dak- en thuisloosheid. Astrid Franssens en Dries Martens zijn jong en nieuw in de politiek, dus deze ervaring kon hen een dieper inzicht geven in wat er speelt in Hasselt. Samen met de daklozencoördinator stelden we een programma op waarin ze 24 uur lang in de voetsporen traden van de meest kwetsbaren van hun stad.”

Schepenen Astrid Franssens en Dries Martens, samen met hulp- en dienstverleners op pad in Hasselt

Hoe zag de dag eruit?

Heidi Bosselaers: “We startten met het daklozenoverleg van Hasselt. Dat is een netwerkoverleg van hulp- en dienstverleners, waaronder het CAW, straatverpleegkundigen, de straatpsychiater, Padzoekers, Integra en het OCMW. Daar bespreken we casussen en houden we zicht op mensen die buiten het hulpverleningstraject vallen.

Daarna volgden bezoeken aan verschillende organisaties, zoals Integra, waar we uitleg kregen over de methadonbedeling en drughulpverlening. Ook in het thuislozencentrum Sonar van CAW kregen de schepenen een inkijk in hoe crisis- en noodopvang werken.”

Samen koken in inloophuis Café Anoniem

Astrid Franssens, schepen van armoedebestrijding: “De inleefdag was een bijzondere ervaring die mijn inzicht in dak- en thuisloosheid heeft verdiept. Wat me vooral bijbleef, was het open gesprek met mensen die dagelijks met deze problemen te maken hebben. Ik besefte dat de situatie vaak complexer is dan het lijkt. Dit heeft mijn overtuiging versterkt dat we zowel praktische als empathische oplossingen moeten vinden. De ervaring heeft me als schepen geïnspireerd om beleid te blijven maken dat niet alleen hulp biedt, maar ook zorgt voor waardigheid en toekomstkansen voor iedereen.”

Aan tafel: van de keuken naar de eetzaal in Café Anoniem

Welke rol speelde Café Anoniem tijdens de inleefdag, het inloophuis waar SAAMO-opbouwwerkers dak- en thuislozen ondersteunen?

Heidi Bosselaers: “Bij Café Anoniem kookten we samen met bezoekers en keken we naar een documentaire die het inloophuis en enkele dak- en thuislozen zelf maakten met Atelier Zwiep. Tijdens het eten gingen we in gesprek over wat dak- en thuislozen missen in Hasselt. Dit was een heel waardevol moment, omdat de schepenen écht luisterden naar de mensen die dagelijks met deze problemen geconfronteerd worden. Ze kregen te horen dat het niet alleen om huisvesting gaat, maar ook om toegang tot dienstverlening en ondersteuning op maat.”

Dries Martens, schepen van wonen: “Een dag het parcours van een dakloze volgen was een onvergetelijke ervaring. Hun verhalen maken duidelijk dat iedereen pech kan hebben en in de dakloosheid terecht kan komen, zeker zij zonder netwerk. Er zijn al vele organisaties die goed werk leveren om hen te helpen. We moeten echter nog meer doen, zeker gezien de groeiende aantallen dak- en thuislozen. Meer betaalbare of sociale woningen is niet voldoende: ook na het vinden van een woning blijft een goede begeleiding van een ex-dakloze essentieel. Werk genoeg op de plank!”

Schepenen Astrid Franssens en Dries Martens helpen ook mee met de afwas.

Wat was het meest confronterende moment?

Heidi Bosselaers: “De avond eindigde met een bezoek aan de Shelter, de winternachtopvang van Hasselt. De schepenen zagen hoe de mensen met wie ze eerder die dag gekookt en gegeten hadden, hun slaapplaats vonden voor de nacht. Dat was confronterend: overdag praten en koken met iemand, en ‘s avonds beseffen dat diezelfde persoon nergens anders heen kan.

De volgende ochtend stapten ze met een straathoekwerker door de stad om daklozen op te zoeken in de Heilig-Hartwijk en Quartier Bleu. Daarna bezochten we doorgangswoningen en organisaties zoals vzw Homie, die tijdelijke huisvesting en begeleiding bieden.”

Op bezoek in een woning van vzw Homie

Wat hoop je dat hieruit voortkomt?

Heidi Bosselaers: “Beide schepenen waren enthousiast en erkenden hoe waardevol deze inleefdag was. Ze beseffen nu dat dakloosheid niet zomaar verdwijnt met een woning alleen. Er is een breder beleid nodig, met aandacht voor begeleiding, preventie en integratie. We plannen een evaluatiemoment om te bespreken welke beleidsmaatregelen zij op basis van deze ervaring willen uitwerken. Dit is geen eenmalige actie, maar een eerste stap naar structurele verandering.

Tijdens en na de maaltijd luisteren Astrid Franssens en Dries Martens naar de verhalen van enkele daklozen.

We willen dat beleidsmakers niet alleen kennisnemen van dakloosheid, maar er ook effectief iets aan doen. Dit vraagt een stevig beleid met een langetermijnvisie. Door hen letterlijk mee te nemen in de leefwereld van dak- en thuislozen, hopen we dat ze doordachte keuzes maken die een wezenlijk verschil maken voor deze doelgroep.”

Met deze inleefdag werd een belangrijke brug geslagen tussen beleidsmakers en de realiteit op straat. De komende maanden zal blijken welke concrete stappen hieruit volgen.